Υπάρχουν ποδοσφαιρικά ντέρμπι που ενώνουν μια χώρα, και υπάρχουν και εκείνα που τη χωρίζουν στα δύο. Στη Γλασκώβη, κάθε φορά που η Σέλτικ και η Ρέιντζερς μπαίνουν στο χορτάρι, ολόκληρη η πόλη κρατά την ανάσα της. Γιατί το Old Firm δεν είναι απλά ένας αγώνας. Είναι μια παράδοση που κουβαλά πάνω της περισσότερα από εκατόν τριάντα χρόνια ιστορίας, συναισθημάτων, συγκρούσεων και περηφάνειας.
Η ιστορία ξεκινά στα τέλη του 19ου αιώνα. Η Σέλτικ ιδρύθηκε το 1887 από τον αδελφό Walfrid, με σκοπό να βοηθήσει την καθολική κοινότητα Ιρλανδών μεταναστών στο ανατολικό τμήμα της Γλασκώβης. Έναν χρόνο νωρίτερα, η Ρέιντζερς, που είχε ιδρυθεί το 1872 από τέσσερις νεαρούς Σκωτσέζους, είχε ήδη βάλει τα θεμέλια για να εξελιχθεί σε έναν από τους ισχυρότερους συλλόγους της χώρας.
Στην Ευρώπη, η Σέλτικ είναι αυτή που έγραψε πρώτη ιστορία. Το 1967 κατέκτησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών στη Λισαβόνα, πρώτη βρετανική ομάδα που ανέβηκε στην κορυφή της Ευρώπης, και μάλιστα με παίκτες όλοι γεννημένους σε ακτίνα λίγων χιλιομέτρων από το Celtic Park. Η Ρέιντζερς απάντησε το 1972 με το Κύπελλο Κυπελλούχων, μια νίκη που γιόρτασε όλη η μπλε πλευρά της πόλης.
Όμως οι αριθμοί, όσο εντυπωσιακοί κι αν είναι, δεν αποτυπώνουν το πάθος. Το Old Firm είναι το παιχνίδι που σταματά τον χρόνο στη Γλασκώβη. Το Celtic Park γίνεται θάλασσα πράσινη και λευκή, το Ibrox ένα φρούριο μπλε και κόκκινο. Οι φωνές ενώνονται σε ύμνους και συνθήματα που δονούν το γήπεδο, ενώ κάθε πάσα, κάθε τάκλιν, κάθε γκολ κουβαλά το βάρος μιας ολόκληρης κοινότητας. Η πόλη χωρίζεται, αλλά το ποδόσφαιρο την ενώνει. Οι δρόμοι γεμίζουν με τραγούδια είτε από χαρά είτε από πίκρα. Ο νικητής κερδίζει κάτι περισσότερο από τρεις βαθμούς ή ένα εισιτήριο για τον τελικό∙ κερδίζει το δικαίωμα να καυχιέται, να σηκώνει το κεφάλι ψηλά μέχρι την επόμενη αναμέτρηση.
Κι όμως, πίσω από τις αντιθέσεις, το Old Firm είναι και μια κοινή ιστορία. Μια ιστορία εργατικών συνοικιών, βιομηχανικών χρόνων, μετανάστευσης, πίστης και αφοσίωσης. Είναι η απόδειξη ότι το ποδόσφαιρο μπορεί να γίνει καθρέφτης μιας ολόκληρης κοινωνίας. Γι’ αυτό και το Old Firm δεν είναι απλά το μεγαλύτερο ντέρμπι της Σκωτίας. Είναι μια από τις πιο διαχρονικές και έντονες αντιπαλότητες στον κόσμο. Μια ιστορία που γράφεται ξανά και ξανά, κάθε φορά που οι πράσινες και λευκές φανέλες συγκρούονται με τα μπλε λάβαρα. Ένα μπαλάτο πάθους και αριθμών, που τραγουδιέται αιώνες τώρα και δεν πρόκειται ποτέ να σιγήσει.
Αξίζει να διαβάσεις
Εκτός των άλλων υπάρχει και θρησκευτική διαφορά μεταξύ των ομάδων. Η Σέλτικ ιδρύθηκε από Ιρλανδό καθολικό ιερέα και συνδέθηκε με την καθολική κοινότητα της Γλασκώβης, κυρίως με Ιρλανδούς μετανάστες. Γι’ αυτόν τον λόγο η ομάδα ταυτίστηκε με τον καθολικισμό και τον ιρλανδικό εθνικισμό. Αντίθετα, η Ρέιντζερς, αν και ξεκίνησε το χωρίς θρησκευτικό προσανατολισμό, κατέληξε να ταυτίζεται με την προτεσταντική κοινότητα και τον βρετανικό/ουνιονιστικό χαρακτήρα. Για πολλές δεκαετίες, μάλιστα, οι Ρέιντζερς ακολουθούσαν μια άτυπη πολιτική να μην υπογράφουν ποδοσφαιριστές καθολικού δόγματος, κάτι που εγκαταλείφθηκε μόλις στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Η διαφορά αυτή εκφράζεται έντονα και από τους οπαδούς: οι φίλοι της Σέλτικ διατηρούν ισχυρή ιρλανδική-καθολική ταυτότητα, συχνά με τραγούδια και σύμβολα που παραπέμπουν στην Ιρλανδία και τον καθολικισμό, ενώ οι φίλοι της Ρέιντζερς εκφράζουν φιλοπροτεσταντικά και φιλοβρετανικά συναισθήματα, δίνοντας έμφαση στην ένωση με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Αν και σήμερα η θρησκευτική διάσταση έχει μειωθεί σε ένταση σε σχέση με το παρελθόν, εξακολουθεί να παραμένει σημαντικό στοιχείο της ταυτότητας και της ιστορίας των δύο συλλόγων, κάνοντας το Old Firm μία από τις πιο ιδιαίτερες και φορτισμένες ποδοσφαιρικές αντιπαλότητες στον κόσμο.
Αξίζει να διαβάσεις
Σήμερα όλος ο ποδοσφαιρικός κόσμος περιμένει το πρώτο OLD FIRM της χρονιάς.
